FMF testi, Akdeniz ateşi hastalığı kalıtsal bir hastalık olup klinik bulgu ve bu test ile tanı ve teşhisi yapılabilir. Akdeniz ateşi ataklar halinde gelişir ve 3-4 gün süren karın ağrısı, ateş, göğüs ağrısı ve batma hissi, eklemlerde ağrı ve şişlik şeklinde belirtiler gösterir.
Müdahale edilmesinden bağımsız olarak ataklar süresini tamamladığında kendiliğinden geçer. Ancak ataklar sık sık yaşandığı ve tedavi edilmediği zaman vücutta protein birikimi gerçekleşebilir.
Böbreklerde protein birikimi uzun vadede böbrek yetmezliğine yol açar. FMF testi, genetik bir test olup kesin tanı konması yönünde belirleyici bir etkendir.
MEFV geninde ki mutasyonun tespiti ve Akdeniz ateşi hastalığının tanısı konulması için yapıla FMF testi sayesinde hastalığa neden olan gen aktarımının varlığı yüzdelik olarak belirlenebilir. Bir çeşit kan tahlili olan test verileri desteklemek amacıyla farklı kan testleri de yapılabilir.
Testler amiloidoz durumunu değerlendirmek için önemlidir. Amiloidoz böbrek başta olmak üzere akciğer, karaciğer, kalp, bağırsak ve kemik iliğinde birikebilir. Hastalığın risk oluşturan kısmı da bu birikimlerdir.
Kronik bir hastalık olmasından kaynaklı testlerin yapılması ve değerlendirilmesi hayati önem taşır. Gen testi sayesinde Akdeniz humması, iltihaplı diğer hastalıklarla karıştırılmaksızın teşhis edilebilir.
Akdeniz ateşi hastalığının kesin teşhisinin yapılmasına olanak veren FMF testi, hastanın atak geçirdiği dönemde yapılacak kan testidir. Laboratuvar araştırması vücuttaki iltihaplanma durumunu belirlemeye yöneliktir. Yapılan kan testinde lökosit, fibrinojen ve CPR yüksekliğine bakılır.
Amino grup asit proteininde mutasyon meydana gelip gelmediği araştırılır. FMF testi genetik bir testtir ve ihtiyaç dâhilinde harici kan testleri ile tanı koymak aşamasında veriler kuvvetlendirilir.
Halk arasında Akdeniz humması olarak bilinen hastalık genel olarak Akdeniz kökenli kişilerde görülmekle birlikte Türk, Arap, Yahudi, Ermeni etnik kökenlerde de görülebilir.
Kalıtsal bir hastalık türüdür bu yüzden ailede olası hastalık öyküsü değerlendirilir. Hastalık belirtisi olmasa bile taşıyıcı konumda olan aile bireylerinden geçen gen aktarımı ile alt jenerasyonlarda hastalık belirtileri ortaya çıkabilir. Akdeniz ateşi atak şeklinde belirtiler gösterir.
Atak zaman aralığı 6 saatten az 7 günden fazla olmamakla birlikte genel olarak 12-48 saat arasındadır. Ateş, karın ve göğüs ağrısı, göğüste batma hissi, eklem ağrısı ve şişlik ve atrit atak belirtileridir.
Atak özellikleri kişiden kişiye değişen şiddette görülmektedir ve tedavi edilmeksizin kendiliğinden biter. Belirtileri tanılamak için FMF testi ve kan tahlilleri yapılarak hastalık bulgusu desteklenebilir.
FMF hastalığında teşhisin ilk ve en önemli aşaması ailede bu hastalığı geçiren ya da taşıyıcı olan bireylerin varlığı ve hastalık öyküdür. Atak yaşanması ve bununla ilgili şikâyetler ile hekime başvuran hastalarda FMF testi ve kan testleri ile hastalık bulguları değerlendirilir.
Alternatif olarak kolşisin testi de yapılarak hastalık teşhisi konulması mümkündür. Başka ateşli hastalıkların varlığı, iltihaplanmanın kaynağı gibi araştırmalar yapılarak tanı verisi kuvvetlendirilir.
Hastalığın tedavisinde kişinin yapılabileceği en önemli tedavi, atakları tetikleyen etkilerden uzak durmak olacaktır. Her hastada farklılık gösteren tetikleyicileri, kişi kendini tanımak suretiyle bulabilir.
Protein açısından zengin yiyecek tüketimi, stres, yorgunluk, uzun seyahatler ya da ayakta durma, mevsim değişikleri gibi unsurlar atakları en fazla tetikleyenler olarak bilinmekte.
Akdeniz ateşi hastalığı için kolşisin tedavisi uygulaması kişinin hayatı boyunca devam etmesi gerekecek bir plan içerisinde yapılabilir. Kolşisin tedavisinin amiloidoz gelişimini ve atakları azalttığı yönünde veriler bulunmaktadır. Bununla beraber enflamasyonu önleyici ilaçlar da tedaviye dâhil edilebilir.
FMF testi yapmak için aç ya da tok olmaktan ziyade testi atak döneminde yapmak daha uygundur. Tarama testi genetik aktarım oranı yüzdelik ölçekte belirler.
Bunun yanında kan tahlilleri yapılarak amino asitlerde gelişen mutasyon, fibrinojen ve CRP yükselmesi, beyaz kan hücrelerinde artış gibi değerlendirmeler yapılır. Standart bir iltihaplı hastalıkta da benzer durumların gelişmesi mümkün olduğundan atak sırasında yapılacak testin önemlidir.
Vücutta gelişen iltihap ve protein biriminin uzun vadede böbrek yetmezliği başta olmak üzere diğer organlar üzerinde de hastalık oluşturma potansiyeli olması Akdeniz ateşinin takibi ve tedavisinin dikkatle ele alınmasını gerektirir.
Hatalığın tedavi yöntemleri arasında iltihap giderici ilaç kullanımı, belirleyici atak unsurlarının oluşumunu önlemek ya da geciktirmek adına yapılacak genel yaşamsal düzenlemeler ve kolşisin tedavisi bulunur.
Stresten uzak, dengeli beslenmeye dayalı bir diyet ile kilo kontrolü, uyku düzeni ve atak döneminde ağrı yönetimi kişinin kendini tedavi etmek için yapacağı yaşamsal düzenlemelerdir.
Hastalık belirtileri gösteren ya da ailesinde FMF öyküsü bulunan kişilere yapılacak FMF testi sonucunda yapılan tanılama, hastalığın tedavisine yönelik prosedürü başlatmak için belirleyicidir.
Akdeniz ateşi hastalık şüphesi taşıyan kişilere yapılacak FMF testi üç aşamalıdır. Maliyeti yüksek olan bu tarama testlerinin ilk aşamada Ekon 10 taraması yapılır.
Maliyeti düşürmenin yaninda mutasyonlu genin en çok görüldüğü alan olması sebebi ile Ekon 10 değerlendirilmesi yapılır. Yüksek maliyet göze alınarak tüm aşamalar yapılsa dahi yetersiz kaldığı durumlarla karşılaşılabilmek de ve harici kan testlerine başvurulabilmektedir.
FMF testi güncel fiyatı sağlık kuruluşlarından ya da laboratuvarlardan almak gerekir. FMF testi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için bizlere hemen ulaşabilirsiniz.