Faktör V Testi; Faktör v leiden trombofilisi kanın pıhtılaşma durumunda gelişen artış sonucu özellikle bacaklarda ki damar yapısında görülen normal olmayan kan pıhtılaşmalarıdır ve faktör v testi bu durumun tanısında kullanılan bir yöntemdir.
Toplardamar içerisinde kan akışının pıhtılaşma eğilimi gösterdiği durumlara trombofili, kan pıhtısına tromboz adı verilir. Kalıtsal bir durum olan trombofili gelişmesi genetik olarak çocuklara geçme eğilimi gösterir.
Kalıtsal faktörlerin dışında hamilelik, hareketsizlik, ameliyat geçmişi gibi dış etmenler neticesinde de faktör V leiden trombofilisi gelişebilir. Birden fazla etken sonucu gelişen venöz kan pıhtılaşma durumu kalbi de etkileyebilecek bir durumdur.
Tromboz durumunun etki alanını görmek ve hastalığın seyrini daha iyi takip edebilmek faktör v testi ile mümkündür. Bacakların baldır kısımlarında bulunan toplardamarlar kanı kalbe taşımaktadır. Baldırlarda gelişecek ve kan akışını bozacak pıhtılaşma risk teşkil eder. Faktör V, kanın pıhtılaşma etkinlerinden bir tanesidir.
Mutasyon sonucu değişim gösteren faktör V kanın beklenmeyen şekilde, gerekenden daha büyük pıhtılaşmasına yol açar. Ciddi risklerinin bulunması haricinde tromboza yol açmadan giderilebilir belirtilerle seyreden bir durum şeklinde de gelişim gösterebilir.
Kandaki pıhtılaşma ancak damar tıkanıklığı yarattığı noktada riskli hale gelir. Pıhtılaşma, damarın vücudun direk etkilediği bölge üzerinde semptomlara neden olur. Hastaların büyük bölümünde tromboz durumu oluşmadığından belirtiler görülmez ya da seyrek görülür.
Ancak 50 yaşın altında ki kişilerde açıklanamayan trombotik durum gelişmesi kalıtsal bir mutasyon değişi hakkında soru işareti oluşturabilir. Bu durumda faktör v test yapmak, VTE gelişme riskini göstermesi açısından belirleyici olur.
Faktör V leiden trombofilisi genel olarak bacakları etkileyen bir durumdur ve belirtileri şişlik, kızarıklık, ısı artışı ve hassaslık oluşması şeklindedir. Genel olarak tromboz durumu beyne ya da akciğere giden ya da karın bölgesinde ki toplardamarlarda da gelişebilir.
Bu bölgelerde ki pıhtılaşmaların semptomları ise; beyne giden damarlar için kol ve bacakların güç yitirmesi, ani baş ağrısı ve görme kaybı; akciğere giden damarlar için nefes darlığı, kalbin hızlı atımı, göğüs ağrısı, karın bölgesinde gerçekleşir ise ishal ve kusma şeklinde gözlemlenebilir.
Faktör V leiden trombofilisi bacak bölgesinde gelişmekle birlikte burada oluşan büyük bir pıhtının parçalanıp diğer damarlara ulaşması belirtilen bölgelerde risk oluşturabilir.
Bunun beraber hamilelik dönemi için düşük yapma riski ve yüksek tansiyon oluşumu semptomları gösterebilir. Hastaların genelinde tromboz durumu damar üzerinde gerçekleşme olup ciddi risklerin çoğu gözlemlenmez.
Yaklaşık %10 luk bir kesimde ise faktör 5 geni hayati risk oluşturan bir seyir izler. Faktör v test hastaların belirti ve semptomlarının değerlendirilmesi sonucu hekim tarafından yapılması istenen bir testtir. Bu sayede alınacak sonuç faktör 5 geninin kişide etki alanı ve olası seyir durumları değerlendirilebilir.
Semptomların başlıca olanları ve en sık görüleni bacaklarda gelişen ağrılı şişlik, hassasiyet ve ısı artışıdır.
Kalıtsal ve edinsel birçok etkenin oluşturabileceği trombofili durumu belirgin etkileri genellikle ciddi tromboz oluşumu seyri göstermemekle birlikte bacaklarda özellikle baldır kısmında günlük yaşam içerisinde huzursuzluk hissi, kızarıklık, ağrı ve baskı hissi gibi klinik olarak tedavi edilebilecek belirtiler oluşturur.
Protein türlerinden biri olan protein c, kanın pıhtılaşmasında belirgin bir role sahiptir. Faktör 5 protein c nin bir aktif etkisine direnç gösterdiği durumda faktör V leiden trombofilisi gelişir. Faktör v testi direncin şiddetini ölçmenin yanında gen üzerinde ki mutasyon durumunu da inceler.
Bu durum pıhtılaşma eğilimini arttırabileceği gibi normalin üzerinde pıhtılaşmalar bacak bölgesinde kalbe giden toplardamar olmak üzere beyin ve akciğer bağlantısı olan damarlara yayılım gösterebilir.
Sıklıkla damar tıkanıklığı belirtisi gösteren hastaların ilk şikâyetleri bacaklarda yoğunlaşır. Faktör 5 belirtileri ve gelişen bulgular neticesinde tıbbi ya da klinik seyrin hasta üzerinde ki etkisini araştırmak için yapılacak faktör v testi için kişinin belirli kriterlere sahip olması gerekir.
Faktör 5 leiden trombofili tanısı koymak için öncelikle kişinin aile geçmişi ve birinci derece akrabalarında gelişen tromboz oluşumları, açıklanamayan düşükle sonuçlanan gebelik hikâyeleri ele alınır. Yeni doğan dönemi ve 50 yaş öncesi dönemde gelişen venöz tıkanıklık, tekrarlayan ataklar, kalp krizi geçmişi gibi kalıtsan faktörler değerlendirilir.
Faktör v testi, kanın pıhtılaşma eğilimi gösterdiği hastalıklar konusunda araştırma yapılmasına olanak sağlar. Protein c nin pıhtılaşmada ki aktif etkisine direnç gösteren faktör 5 geninin mutasyonunu belirlemek amacıyla yapılan test, mutasyonun miras aktarımda ki kopya sayısını da belirler.
Faktör v testi haricinde söz konusu pıhtılaşmadan hangi organların ne kadar etkilendiğine yönelik harici test uygulamaları da gerçekleştirilebilir. Protein C üzerinde gerçekleşen direncin bulgusu mutasyon gen etkisi olarak değerlendirilir.
Akabinde mutasyon için heterozigot veya homozigot olduğuna yönelik bir test yapılır. Hekimler gerekli görmedikçe bu testi uygulamazlar. Aile geçmişi ve kişinin yaşı, kişisel hastalık hikâyesi ve sebebi bulunamamış tromboz atakları mevcut ise faktör v testi yapılarak hastalığın tedavisine yönelik planlama yapılır.
Genel tedavi yöntemi kan sulandırıcı ilaçlar ile pıhtılaşma eğiliminin azaltılmasına yöneliktir. İlaç kullanımında antikoagülanların tercih edilmesi faktör v testine bağlı kalınmaksızın gözlemlenen bulgular dâhilinde de gerçekleşebilir.
Ancak her durumda kan sulandırıcı reçete edilmez. Hamilelik durumlarında seyri takip etmek, tetikleyici durumları ortadan kaldırmaya yönelik davranış geliştirmek ve kişinin genel yaşam tarzını değiştirmek yönündedir.
Sigara kullanmamak, bacak hareketlerini düzenlemek, spor yapmak, beslenme üzerinde değişiklikler genel yaşam tarzına yönelik yapılacak olanlar arasındadır.
Faktör v testi yapılması ve sonrasında yapılacak doğrulama testleri ancak hekimin gerekli gördüğü risk koşullarında mümkündür.
Faktör v testi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için bizlere hemen ulaşabilirsiniz.
Whatsapp
Hemen Ara