Gıda intolerans testi, besinlerin vücutta oluşturduğu istenmeyen reaksiyonların tespiti için yapılmaktadır. Gıda intoleransı ve gıda alerjisi, besin kaynaklı vücutta immün sistem içerisinde olumsuz etki oluştuğu durumlarda gerçekleşir.
Her vücut gıdalara karşı aynı tepkiyi vermez. Gıda içeriğinde bulunan bazı madde ya da maddelerin vücut tarafından sindirilememesi, gerektiği gibi parçalanamaması durumunda sindirim sistemi içerisinde sorunlar oluşur.
Gıdaların içerisinde bulunan çeşitli maddeler ya da enzim yetersizliği gıda intoleransı oluşumuna zemin hazırlar. Bağışıklık sistemi olan immün sistem herkeste değişik olarak ortaya çıkabilecek intolerans oluşturan maddelere karşı duyarlı hale gelir.
Besin duyarlılığı olarak da adlandırılan, besinlerin içeriklerinde bulunan maddelerin gerektiği gibi sindirilememesi durumu sonucunda bağırsak yapısında tahribat yaratabilir.
Bağırsak bariyerinde ve dokularda bozulmalar gelişebilir. Toksit maddeler başta olmak üzere gıdalarda bulunan katkı maddeleri besin duyarlılığına sebep olur. En çok bilinen gıda toleransı laktozdur.
Bağırsaklarda sindirim sorunu yaratan gıda içerikleri alınmaya devam ettiği takdirde tolerans seviyesinde artış ve buna bağlı bağırsak hastaları gelişim gösterir. Gıda intoleransı testi kişinin hangi gıda içeriğine karşı duyarlı olduğu konusunda veri edilmesi ve diyetin düzenlemesine olanak verir.
Günümüz beslenme alışkanlıklarının hazır gıdalara, GDO lu ürünlere kayması, tarımda ilaç kullanımında artış ve çevre kirliliği çok sayıda nedenden dolayı güvenilir ve sağlıklı gıda erişiminin azalması kişilerde görülen gıda duyarlılığının başlıca sebeplerindendir.
Doğaldan uzak bir beslenme içeriği, insan vücudu içinde gerektiği gibi sindirilemez. Gıdaların içinde ki boyar maddeler, uzun ömürlü olmasını sağlayan katkı maddeleri, ağır metaller gibi çok sayıda toksit madde sadece hazır, paketli ürünlerde değil deniz ürünleri gibi gıdalarda da olabilir.
Vücutta ki enzim eksikliği ve gıda içeriği gıda İntoleransına sebep olur. Gıda intoleransı testi ve eliminasyon diyeti yapılarak gıda duyarlılığı yaratan besin içeriği saptanabilir. Laktoz ve gluten en çok bilinen gıda duyarlılığı içerikleridir.
Gıda intoleransı tanısı koymak için gıda intoleransı testi yapılabilir. Sindirim sisteminde gerçekleşen şikâyetlerin çoğu tanı konulamaması ya da kronik hastalıkla ilişkilendirilmesi sık rastlanan bir durumdur.
Gıda intoleransı varlığını test ve diyet yöntemi değerlendirmek, hasta şikâyetlerinin giderilmesini sağlar. Gıda duyarlılığında tanı koymak için gıda intoleransı testi yapılarak bazı gıda maddelerine vücudun verdiği antikor tepkimesi ölçülür.
Bu tepki laboratuvar incelemesi ile yapılabileceği gibi diyet düzenlemesi ile de yapılabilir. İmmunoglobulin antikorlarının oluşumu gıda duyarlılığı neticesinde olur ve laboratuvar analizi bu antikorlar üzerine yapılarak gıda intoleransı tanısı konur.
Eliminasyon diyeti ve günlük alınan gıdaların listelenerek vücut üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerin not edilerek duyarlılık gelişimi takibi yapılması da tanı koymada etkili veri sunar.
Gıda duyarlılığı toplumun ortalama %20 sinde görülen ancak doğru tanı koyulamayan ya da farklı hastalıklarla ilişkilendirilen bir durumdur. Gıdaların immün sistemi olumsuz etkilemesi ve sindirim sisteminde tahribat yaratması genelde geçici semptomların varlığının göz ardı edilmesi sonucunda oluşur.
Duyarlılık yaratan gıdanın birçok kez alımı antikor üretimi artışı neticesinde uzun vadede ciddi sağlık sorunları yaratabilir. Gıda intoleransı testi bir tür kan testidir. Klasik kan tahlillerinden farklı olarak kan numunesi parmaktan az miktarda alınmak suretiyle incelenmesi yapılır.
Besinlerin immün sistem reaksiyonları, antikor oluşturma durumları araştırılır. Çok sayıda besin için IgG4 yanıtı değerlendirilerek reaksiyon şiddeti sınıflandırılır.
Hastadan alınan kan numunesi üzerinde çok sayıda besine karşı vücudun sergilediği reaksiyon durumu gıda intoleransı testi ile kategorize edilir. Negatif sonuç A kategorisidir ve besinleri vücutta duyarlılık oluşturmadığı durumu gösterir.
B kategorisi, düşük antikor reaksiyonunu, C kategorisi belirgin antikor reaksiyonunu, D kategorisi de şiddetli reaksiyon durumunu gösterir. Düşük antikor reaksiyonu durumunda beslenme çeşitlendirilmesi yapılması, tek yönlü beslenmeden kaçınılması gerekir.
Belirgin antikor saptanması durumunda besinlerin 4 gün ara olmak şartı ile tüketilmesi gerekir. Şiddetli antikor reaksiyonu gösteren besinler ise tüketilmemelidir.
Gıda intolerans testi sonunda besin duyarlılığı tespit edilen gıda içeriklerinin şiddetine göre yapılacak diyet düzenlemeleri ile hasta şikâyetlerinin giderilmesi hedeflenir. İleri düzey gıda duyarlılığında oluşan sindirim sistemi tahribatlarına ilişkin gerekli tedavi prosedürü tanı sonrası hekim tarafından geliştirilir.
Halk arasında besin alerjisi ve gıda intoleransı sıklıkla karıştırılır hatta aynı anlamda kullanılır. Tıbbı açıdan birbirinden farklı olan alerji ve duyarlılık gelişiminin ortak noktası besin kaynaklı olmasıdır.
Gıda alerjisinde bağışıklık sistemi gıdaya ya da içeriğinde bulunan bir maddeye karşı protein savunma sistemini devreye sokar. Alerjen gıdalar süt ve süt ürünleri, soya ürünleri, bazı kuruyemişler ve buğday olarak örneklendirilebilir.
Gıda intoleransında ise durum besinin sindirim sisteminde doğru şekilde parçalanamamasından kaynaklı bağırsak yapı üzerinde hasar oluşması durumudur. Laktoz ve gluten intoleransı bilenen gıda duyarlılığına örnek teşkil eder. Gıda intolerans testi ile alerji ya da intolerans durumu ayrıştırılabilir.
Kişinin bulantı, kusma, ishal şikâyetleri ile mide de ağrı, şişlik, gaz oluşumu, yanma hissi, kramp gelişi gıda intoleransı belirtileridir. Ayrıca migren ağrıları, halsizlik, yorgunluk ve asabiyet hali de besin duyarlılığı ile ilişkilendirilebilir. Bu belirtiler neticesinde gıda intolerans testi yapılması doktor tarafından istenebilir.
Besin kaynaklı vücutta gelişen fonksiyonel bozukluklar, sindirim sistemi hasarları, alerji gelişi, hormon sisteminin ve bağışıklık sisteminin etkilenmesi gıda intoleransı sonucu olabilir.
Kişinin genel sağlığı için yaptıracağı chek up dâhilinde besin duyarlılığı testi istenebilir. Doktor sadece gıda alerjisi ve besin duyarlılığına ilişkin test yapılmasını isteyebilir.
Gıda intoleransı testi fiyatı ortalama olarak değişimler olmaktadır. Sağlık kuruluşunun fiyat politikası kapsamında değişiklik gösterebilir. Gıda intoleransı testi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için bizlere hemen ulaşabilirsiniz.