Çift kontrast kolon grafisi; baryumlu kolon grafisi ve lavman opak isimleri ile de adlandırılan çift kontrastlı kolon grafisi insan vücudunda kalın bağırsağa özel bir tetkik olarak bilinmektedir. Özellikle bu işlemde işlemden bir gün önce bağırsak temizliği yani lavman yapmak gerekmektedir ve işlem genel olarak 35 ila 45 dakika arasında süren bir uygulamayı içermektedir.
Genel olarak hastalar, işlem sonrasında günlük aktivitelerine hemen adapte olabilirken normal beslenme durumlarına da devam edebilmektedirler.
Bu kolon grafisi alt gastrointestinal yani kısaltımı ile birlikte GI sistemin radyografik X-ışını bir incelemesi olarak ön plana çıkmaktadır.
Rektum da dahil olmak üzere bu uygulamada kalın bağırsak, kolonun baryum yani sülfat adı verilen sıvı bir süspansiyon ile doldurulması işlemi ile röntgen filminde görünür hale gelmektedir.
Daha net bir görüntü elde etmek amacı ile baryum, vücuttaki belirli bölgeleri vurgulamaktadır. Kalın bağırsağa özel bir tetkik olarak bilinen bu tedavi işlemi, önemli tıbbi işlemler arasında yer almaktadır.
Kolon grafisi kalın bağırsağı örten tabaka ile dolaylı yoldan ilişki kurulabilmekte ve değerlendirilebilmektedir.
Özellikle bu tetkik kolondan kaynaklanan divertikül, darlık, tümör, kolit ve polip gibi problemlerin tanı ve teşhisinde kullanılmaktadır.
Bununla birlikte kanserlerin tespit edilmesinde ve büyük poliplerin teşhisinde bu yöntem önemli olarak görülmektedir.
Kalın bağırsak, insan vücudunda midenin altında ince bağırsaktan sonra yer alan bir organdır ve sindirilmiş besinler kalın bağırsağa iletilerek rektum yolu ile vücut dışına atılmaktadır.
Likit baryum ile makattan doldurulan kalın bağırsaktan X ışını ile görüntüler elde edilmektedir.
X-ışını soğurucu olan baryum, X ışını filminde beyaz olarak görülmektedir ve baryum rektum yolu ile verildiğinde kalın bağırsağın iç duvarını kaplamaktadır.
Bu iç duvar mukozanın yanı sıra kolonun şeklinin, boyutunun ve açıklığının da görselleştirilmesine izin vermektedir.
Standart röntgen yöntemleri ile görülemeyecek farklılıkları gösteren bu işlemde baryum yalnızca gastrointestinal yani GI yolunun teşhis ve tanı çalışmaları için kullanılmaktadır.
Bir baryum lavmanı aracılığı ile tespit edilebilecek karın bağırsağın bazı anormallikleri arasında çeşitli unsurlar yer almaktadır.
Bu faktörlerin arasında tümörler, iltihaplanma durumları, polipler yani büyümeler, keseler yani divertiküller, bağırsak yapısındaki değişiklikler ile tıkanıklar bulunmaktadır ve baryumun standart X ışınları ile birlikte kullanılması, bağırsakta çeşitli özelliklerin görünmesine de katkıda bulunmaktadır.
Bu çift kontrast içeren kolon grafisi hazırlığı, çeşitli aşamaları içermektedir ve bu aşamalar işlemde önemli aşamalar olarak görülmektedir.
Özellikle tedavi öncesinde kolon dışkıdan tamamen temizlenmelidir. Bunun için de bir ön hazırlık süreci gerekmektedir.
Doktor randevusundan önce uzman doktorun öneri ve tavsiyelerine uymak da önemlidir. Uzman doktorun tedavi öncesindeki önerilerine uyarak tedaviye ön hazırlıklı olunması gerekmektedir.
Bununla birlikte özellikle tedaviye aç karın ile gelinmesi uzman doktorlar tarafından sıklıkla önerilen unsurlar arasında yer almaktadır. Genel olarak tedavi işleminde bu yüzden açlık durumu önemlidir.
Bunun yanında özellikle çay, kola ve asitli içecekler ile sigara gibi çeşitli içecekler de bu tedavi öncesinde kullanılmaması gereken içecekler olarak bilinmektedir.
Tedavi öncesinde genel olarak uzman doktor tüm bu bilgileri hastalara vermektedir.
Genel olarak uzman doktorlar tarafından hastalara muayene öncesinde müshil ilacı içimi önerilmektedir.
Geçici olarak ishal yapan müshil ilacı bağırsakların boşalmasını sağlamaktadır ve genel olarak doktorlar bu işlemin uygulanmasını hastalardan istemektedir.
Muayene öncesi röntgen filmi çekilerek bağırsak temizliği kontrol edilebilmektedir ve özellikle uzman doktor böyle bir durumda hastaya eğer bağırsak temizliği sağlanmamışsa ishal için çeşitli ilaçlar önerebilmektedir.
Ya da boşaltıcı lavman yöntemi de bu konuda doktorların önerdiği faktörler arasında yer almaktadır.
Çift kontrast içeren kolon grafisi işlemi bir dizi tıbbi süreci içermektedir. Özellikle bu konuda bu işlemi gerçekleştiren hastalar, genel olarak muayene olmaya gittiklerinde muayene odasında bir adet X-ray cihazı görebilmektedirler.
Bununla birlikte uzun ve ince yapılı bir masa ile televizyon ekranı da muayene odasında görülen diğer şeylerdir.
Hastalar bu süreçte doktorların önerilerine özellikle uymalı ve teşhis ile tedavi aşamasında doktorun önerileri ve tavsiyelerine dikkat etmelidirler.
Tek kontrastlı kolon tetkiki işleminde özellikle işlemi uygulayan teknisyen makata bir tüp yerleştirir ve tüpün ucu ise baryum solüsyonunun olduğu torbaya bağlanmaktadır.
Hastaya verilen baryum, bu aşamada yavaş bir biçimde kolonu sıvar ve bu şekilde de kolon görünür hale gelmektedir.
Burada bahsedilen ve tedavide kullanılan kolon baryum ile doldukça hasta dışkılama hissi duyabilmektedir. Bu aşamada hasta, genel olarak bir ağrı ya da acı hissetmemektedir.
Genellikle baryum vermek için hastanın rektumuna konulan tüpün ucunda küçük bir balon bulunmaktadır ve tüp yerleştirildikten sonra baryum kaçışını engellemek amacı ile bu balon şişirilmektedir.
Muayene esnasında doktor ya da teknisyen masa üzerinde hastadan farklı yönlere dönmesini isteyebilmektedir.
Hastanın farklı yönlere dönmesi tek kontrastlı kolon tetkikinde önemlidir çünkü verilen baryum tüm kolon segmentlerini doldurmaktadır ve kolonun farklı açılardan izlenilmesine de olanak sağlamaktadır.
Bu anlamda hastanın dönmesi önemliyken, filmler çekilirken de hastalardan nefeslerini tutmaları istenmektedir.
Tek kontrastlı kolon grafisi işleminde kolon hava ile doldurulmazken, çift kontrastlı kolon grafisi işleminde kolonun hava ile kullanılması bu işlemlerin en önemli farkı olarak görülmektedir.
20 ila 30 dakika arasında tamamlanan kolon tetkiki işlemi özellikle bazı durumlarda 45 dakikaya kadar da çıkan süreleri bulabilmektedir.
Özellikle hastalarda karın bölgesinde minimum derecede kramplara sebebiyet verebilen bu işlemde, hastadaki olası komplikasyonlar da geçici durumdadır ve tetkikin bitimi ile hastalarda tüm bu şikayetler de sonlanmaktadır.
Özellikle işlem bittiğinde hastanın rektum bölgesine yerleştirilen tüp çıkarılır ve kolonun boşaltılması istenmektedir.
Hastada rektuma baryum verildikten sonra kalın bağırsak hava ile de doldurulmaktadır ve hava x ışını filminde baryumun beyaz görüntüsü ile zıt olarak siyah bir şekilde görülmektedir.
Baryum ve hava olarak bu iki maddenin kullanımına çift kontrast çalışması denmektedir. Bu iki kontrast maddenin kullanım amacı ise kalın bağırsağın iç duvar kısmında-kapsamasında bir artış elde etmektir.
Hastaya verilen hava kalın bağırsağı adeta bir balon gibi şişirir ve genişletirken, kolon duvarının iç yüzeyinde ise baryum içerikli bir kaplama oluşmaktadır.
İşlem sonrasında iyileşme sürecinde birkaç gün genel olarak hastada dışkı, hastanın içerisinde kalan baryuma bağlı olarak gri, beyaz ya da pembe görünümünde olabilmektedir ve bu yüzden de hastada kalan baryum kabızlık gibi sağlık sorunlarına sebebiyet verebileceğinden işlem sonrasındaki birkaç gün hastadan bol miktarda su içmesi tavsiye edilir.
Genel olarak floroskopi, baryum lavmanı işlemi sırasında kullanılmaktadır ve genel olarak hareket eden vücut yapılarının incelenmesi işlemi olarak bilinmektedir. Bu işlemde özellikle sürekli olarak bir x ışını muayene edilen vücut bölgesinden geçilir ve led ekranlı bir monitöre iletilir. Böylece vücut bölgesi de vücudun hareketi ayrıntılı olarak görülebilmektedir.
sorunlarının tanısında kullanılabilecek diğer yöntemler arasında sanal kolonoskopi, kolonoskopi, bilgisayarlı tomografi taraması, karın röntgeni ve karın ultrasonu gibi çeşitli yöntemler yer almaktadır.
Genel olarak bu işlemin fiyatları çeşitli faktörlere göre değişkenlik gösterebilmektedir. Çift kontrastlı kolon grafisi fiyatları 2024 başvurulan sağlık kuruluşuna, uzman doktora ve bunlar gibi çeşitli faktörlere göre değişkenlik gösterebilirken fiyat konusunda en iyi seçenek bir sağlık kuruluşuna danışmak olacaktır.